📰 Nguồn tin: theo Báo Thanh Niên: https://youtu.be/EdXk0f3hbC0?si=Myx-fgKPjG4zUkU5

____

❄️ 𝐓𝐮̛̀ 𝐇𝐢𝐦𝐚𝐥𝐚𝐲𝐚 𝐭𝐫𝐨̛̉ 𝐯𝐞̂̀ - 𝐇𝐚̀𝐧𝐡 𝐭𝐫𝐢̀𝐧𝐡 𝐬𝐢𝐧𝐡 𝐭𝐮̛̉

Cuối năm vừa rồi, tôi đã mang theo thân thể mong manh của mình lên dãy Himalaya khắc nghiệt, nơi băng tuyết và gió lạnh như hàng nghìn lưỡi dao cứa vào da thịt. Không khí loãng đến mức mỗi nhịp thở như một cuộc vật lộn sinh tử, còn những cơn gió hun hút có thể quật ngã bất kỳ ai trong chớp mắt. Nhưng tôi vẫn lựa chọn nơi ấy để thực nghiệm phương pháp thở HaaMa - không phải để phô diễn sức mạnh, mà để kiểm chứng: liệu con người có thể rèn luyện hơi thở để dự phòng trước một tương lai môi trường khắc nghiệt, nơi biến đổi khí hậu, bão từ, thiên tai và sự sụp đổ của hệ sinh thái sẽ liên tiếp ập đến?

Khi trở về, trong buổi công bố kết quả - nếu ai có tham dự buổi công bố chiếu phim “Trở Về Từ Himalaya” chắc vẫn còn nhớ: tôi đã nói bằng tất cả sự lo ngại: “Các tảng băng đang tan nhanh hơn chúng ta tưởng. Nếu nhân loại cứ ngủ quên trong ảo tưởng, sẽ đến lúc không còn gì để cứu vãn.”

Và hôm nay, tin tức ấy lại vang lên: tảng băng trôi lớn nhất thế giới A23A - nặng hơn 1.000 tỷ tấn - đã vỡ vụn.

Tảng băng trôi A23a tách khỏi thềm băng Filchner-Ronne của châu Nam Cực năm 1986 và gần như vẫn nguyên vẹn kể từ khi bắt đầu di chuyển chậm về phía bắc vào năm 2020. Nó đang trôi dạt về phía đảo Nam Georgia ở Nam Đại Tây Dương, làm dấy lên lo ngại rằng nó có thể đâm vào đảo, đe dọa lượng lớn hải cẩu, chim cánh cụt và động vật hoang dã.

Tuy nhiên, một mảnh băng dài khoảng 19 km vừa vỡ ra khỏi A23a, đánh dấu sự phân rã ngày càng nghiêm trọng của tảng băng khổng lồ này.

Điều mà tôi cảm thấy quan ngại và vô cùng bối rối đó là sự lo ngại sẽ dễ có sóng thần xảy ra sau hiện tượng tảng băng lớn nhất hành tinh này vỡ vụn… Vậy mà thông tin quan trọng này lại không được chú ý đúng mức sau khi được công bố, bởi hiện tại nơi ở của mọi người vẫn chưa chịu ảnh hưởng gì rõ ràng nên không ai cảm thấy lo sợ. Tuy nhiên, cái đáng sợ thật sự là trong những năm tiếp theo, chúng ta sẽ phải đối diện với những chuỗi thiên tai và bão lũ trùng trùng điệp điệp, có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về sinh mạng và tài sản. Đây là lời thức tỉnh đòi hỏi sự tỉnh thức và hành động kịp thời của toàn xã hội, để hướng đến việc bảo vệ môi trường và sự an toàn của nhân loại trong tương lai không xa

***

🌊 𝐓𝐚̉𝐧𝐠 𝐛𝐚̆𝐧𝐠 𝐯𝐨̛̃ - 𝐓𝐡𝐞̂́ 𝐠𝐢𝐨̛́𝐢 𝐥𝐮𝐧𝐠 𝐥𝐚𝐲

Những tảng băng khổng lồ như A23A không chỉ là khối băng lạnh lẽo trôi dạt. Chúng là tấm gương phản chiếu tình trạng của Trái Đất. Khi băng tan, mực nước biển dâng lên, dòng hải lưu đảo lộn, hệ sinh thái biển chao đảo. Mỗi mảnh băng vỡ là một dấu hiệu rằng hành tinh này đang nóng lên ngoài khả năng tự điều chỉnh. Đằng sau đó là viễn cảnh hàng triệu người ven biển mất nhà cửa, những thành phố chìm dần dưới nước, và vòng xoáy khí hậu cực đoan ngày càng siết chặt nhân loại. Sự tan rã của băng không chỉ là mất mát của thiên nhiên, mà là lời cảnh báo trực tiếp đến sự sinh tồn của nhân loại.

Các nhà khoa học có thể nói đây là chu trình tự nhiên, nhưng chúng ta đều biết: chính lối sống tiêu thụ mù quáng và công nghiệp hóa bất chấp đã đẩy nhanh vòng xoáy ấy. Khi 60% diện tích đất liền của Trái Đất đã vượt ra ngoài vùng an toàn sinh quyển, chúng ta không còn quyền thờ ơ. Nếu chúng ta không thay đổi ngay hôm nay, những thế hệ sau sẽ chỉ còn biết Trái Đất như một ký ức đẹp đã mất.

***

🔔 𝐕𝐢̀ 𝐬𝐚𝐨 𝐜𝐡𝐮́𝐧𝐠 𝐭𝐚 𝐩𝐡𝐚̉𝐢 𝐪𝐮𝐚𝐧 𝐭𝐚̂𝐦?

Nhiều người vẫn sống theo kiểu “nước đến chân mới nhảy”. Đáng buồn là cho tới gần đây khi tôi trò chuyện với nhiều người và nhắc về việc phải đề cao ý thức bảo vệ môi trường vì tình hình nguy cấp lắm rồi, thì người nghe vẫn cảm thấy đây là một chủ đề xa vời với họ… 

Khi bão chưa cuốn đi mái nhà, khi hạn hán chưa làm khô ruộng, khi sóng biển chưa nhấn chìm bờ kè quê hương, người ta cho rằng đó là chuyện xa xôi. Nhưng khi tảng băng lớn nhất hành tinh đã vỡ, thì đó không còn là vấn đề của Nam Cực - đó là tín hiệu chung cho cả nhân loại. Một tảng băng khổng lồ tan rã không chỉ thay đổi bản đồ đại dương, mà còn là hồi chuông cho toàn bộ hệ thống sự sống đang chao đảo. Sự chậm trễ trong hành động hôm nay sẽ biến thành thảm họa dây chuyền ngày mai: mất mùa, khủng hoảng lương thực, di cư hàng loạt, và cả những cuộc xung đột giành giật nguồn nước, nguồn sống.

Ngày xưa, con người ngước lên trời để tính mùa vụ, ngắm sao để định hướng. Hôm nay, những tín hiệu từ vũ trụ và từ Trái Đất - từ bão từ, nguyệt thực, cho đến tảng băng tan - chính là cuốn lịch cảnh báo. Nếu phớt lờ, nghĩa là chúng ta đang tự ký vào bản án cho chính mình. Trái Đất là ngôi nhà duy nhất của nhân loại, và ngôi nhà ấy đang nứt toác. Chúng ta không còn thời gian để tranh luận xem ai chịu trách nhiệm nhiều hơn; bởi khi mái nhà sập xuống, không ai trong chúng ta thoát khỏi đống đổ nát.

***

🧊 𝐊𝐡𝐢 “𝐥𝐚́ 𝐩𝐡𝐨̂̉𝐢 𝐥𝐚̣𝐧𝐡” của Trái Đất vỡ tan

A23A không chỉ là một tảng băng. Các khối băng khổng lồ ở Nam Cực và Bắc Cực vốn là máy điều hòa khổng lồ của hành tinh:

•  Chúng phản chiếu ánh sáng Mặt Trời, giữ cho Trái Đất không quá nóng.
•  Chúng làm mát đại dương, giữ cân bằng nhiệt toàn cầu.
•  Chúng ổn định dòng hải lưu, vốn quyết định khí hậu ở mọi lục địa.

Khi A23A và những tảng băng khác vỡ tan, nghĩa là hệ thống điều hòa ấy bị phá hủy. Trái Đất mất đi “chiếc gương ánh sáng” và hấp thụ nhiệt nhanh hơn. Đại dương nóng lên, băng tan nhanh hơn - một vòng xoáy nguy hiểm không thể đảo ngược. Và hậu quả sẽ không chỉ dừng lại ở những khối băng. Dòng hải lưu thay đổi làm đảo lộn khí hậu toàn cầu, kéo theo bão nhiệt đới dữ dội hơn, mùa màng thất bát và những vùng đất màu mỡ biến thành hoang mạc. Khi mực nước biển dâng, hàng trăm triệu người ven biển sẽ đối diện nguy cơ mất nhà cửa, còn những thành phố lớn ven đại dương sẽ trở thành vùng ngập lụt thường trực. Từ đó, khủng hoảng lương thực, di cư bắt buộc và xung đột tài nguyên sẽ không còn là kịch bản viễn tưởng, mà là hiện thực ngay trong thế kỷ này.

***

🌊 𝐍𝐡𝐮̛̃𝐧𝐠 𝐜𝐨𝐧 𝐬𝐨̂́ đ𝐚́𝐧𝐠 𝐬𝐨̛̣ 𝐯𝐞̂̀ 𝐛𝐚̆𝐧𝐠 𝐭𝐚𝐧

• Nam Cực đã mất hơn 2.700 tỷ tấn băng từ năm 1992, tốc độ tan băng sau năm 2012 tăng gấp 3 lần.
• Bắc Cực nóng nhanh gấp 4 lần phần còn lại của Trái Đất, diện tích băng mùa hè giảm 75% chỉ trong 40 năm.
• Năm 2023, Greenland mất 250 tỷ tấn băng, đủ để mực nước biển dâng thêm gần 1 mm chỉ trong một năm.
• Nếu băng Greenland tan hết, mực nước sẽ dâng 7 mét. Nếu toàn bộ Nam Cực tan, mực nước có thể dâng 58 mét - đủ để nhấn chìm nhiều thành phố ven biển, trong đó có cả TP.HCM.

⚠️ 𝐂𝐨𝐧 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐬𝐞̃ đ𝐨̂́𝐢 𝐝𝐢𝐞̣̂𝐧 𝐯𝐨̛́𝐢 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐠𝐢̀?

• Mực nước biển dâng: hàng trăm triệu người sẽ mất nhà cửa, trở thành “người tị nạn khí hậu”.
• Khí hậu cực đoan: bão tố khốc liệt hơn, nắng nóng dữ dội hơn, mùa đông bất thường hơn.
• Hệ sinh thái biển sụp đổ: chuỗi thức ăn đảo lộn, nhiều loài tuyệt chủng.
• Khủng hoảng lương thực: hạn hán, lũ lụt, mất cân bằng khí hậu khiến nông nghiệp lung lay.
• Dịch bệnh mới: băng tan có thể giải phóng vi khuẩn cổ xưa bị phong ấn hàng ngàn năm.

***

📣 Lời kêu gọi hành động – Từ trái tim đến cộng đồng

Ba năm trước, tôi đã cảnh báo về tình trạng đáng báo động này khi tổ chức chiếu bộ phim “Phá vỡ các giới hạn của Trái Đất”. Khi ấy, nhiều người xem xong chỉ cười nhạt, cho rằng tôi lo xa. Nhưng hôm nay, thực tại này đang phơi bày: cảnh báo không còn là lý thuyết, nó là tin tức hằng ngày.

Tôi buồn, bởi sau ba năm, thay vì thấy hy vọng, tôi lại thấy tình hình tệ đi. Tôi lo, bởi mỗi lần tôi kêu gọi bảo vệ môi trường, nhiều người vẫn cho rằng đó là chuyện “xa xỉ”, “viển vông”. Nhưng chính thái độ ấy mới là hiểm họa thật sự.

‼️ Tảng băng A23A đã vỡ. “Lá phổi lạnh” của hành tinh đang mất đi từng giây. Nếu chúng ta không tỉnh thức, không thay đổi lối sống, không học cách thở để bền bỉ hơn và sống hài hòa hơn, thì chính chúng ta sẽ là mảnh vỡ tiếp theo trong vòng xoáy sụp đổ này. ‼️ 

Chúng ta không thể ngồi yên và chờ đợi thêm những bản tin tang thương về băng tan, về hạn hán, về những cơn bão cướp đi nhà cửa và sinh mạng. Thời gian để do dự đã hết. Giờ là lúc mỗi người cần đứng dậy và hành động - không phải bằng những khẩu hiệu lớn lao, mà từ chính hơi thở, từng lựa chọn, từng bước sống hàng ngày!

1️⃣ Thay đổi lối sống: hãy tập sống giản dị hơn, tiêu thụ ít hơn, ưu tiên tái sử dụng và tái tạo. Mỗi cử chỉ tiết kiệm điện, nước, nhiên liệu là một lá phiếu cho Trái Đất.

2️⃣ Rèn luyện hơi thở: hãy học cách thở, tập luyện cơ thể để nâng cao miễn dịch, để tâm trí sáng suốt và vững vàng trước những biến động khí hậu khắc nghiệt đang ngày một gần hơn. Hơi thở chính là cây cầu giúp ta kiên cường giữa một thế giới chao đảo.

3️⃣ Lan tỏa ý thức: hãy nói cho người thân, bạn bè, cộng đồng biết rằng biến đổi khí hậu không phải câu chuyện xa xôi. Đó là bữa cơm thiếu lúa gạo, là dòng sông cạn dần, là đứa trẻ ho khan trong bụi mịn. Khi ý thức được gieo, hạt mầm thay đổi mới có cơ hội nảy nở.

✨ Nếu một tảng băng có thể vỡ ra, thì trái tim con người cũng có thể nứt vỡ để tỉnh thức. Chỉ cần chúng ta cùng nhau thay đổi, hành tinh này vẫn còn cơ hội thở. Và khi Trái Đất còn thở, chúng ta mới còn quyền được sống, được yêu thương, và được mơ về một ngày mai xanh trong. Hãy cùng hành động để chúng ta có thể cùng nhau bước đi trên những cánh rừng hồi sinh, cùng nhau uống dòng nước trong lành, cùng nhau nhìn thấy bầu trời xanh không còn khói bụi, và cùng nhau trao lại một Trái Đất vẹn nguyên cho thế hệ sau.

— 𝐕𝐚𝐬𝐡𝐧𝐚 𝐓𝐡𝐢𝐞̂𝐧 𝐊𝐢𝐦 🌏

#BăngTan #BảoVệMôiTrường #TráiĐất